Φύτευση της Μηλιάς στον Κήπο & Βασικές Φροντίδες

Η φύτευση της Μηλιάς στον κήπο προσφέρει πολλαπλά οφέλη. Ανάμεσα σε αυτά είναι ασφαλώς η παραγωγή φρέσκων μήλων για τον καλλιεργητή αλλά και η αισθητική απόλαυση του δέντρου, τόσο στην φάση της ανθοφορίας του όσο και την περίοδο της καρποφορίας.

Από την άλλη, η φύτευση της Μηλιάς στον κήπο δεν είναι ιδιαίτερα δύσκολη υπόθεση, όπως και η φροντίδας της. Βέβαια απαραίτητη προϋπόθεση για την καλή εγκατάσταση και ανάπτυξη του δέντρου, είναι η γνώση των βασικών απαιτήσεων και αναγκών του.

Σε αυτό το αφιέρωμα της ‘Κηπογεωργικής’ στην Μηλιά του οικιακού οπωρώνα, θα επιχειρηθεί να δωθούν όλες εκείνες οι απαραίτητες πληροφορίες για την ορθή φύτευση και την επιβαλλόμενη μέριμνα, ώστε το δέντρο να παραμείνει παραγωγικό και υγιές για πολλά χρόνια.

Εδαφοκλιματικές Απαιτήσεις Μηλιάς

Η ανάπτυξη της Μηλιάς ευνοείται σε εκείνες τις περιοχές που έχουν δροσερά καλοκαίρια και ψυχρούς, υγρούς χειμώνες. Τέτοιες περιοχές στην Ελλάδα, βρίσκονται συνήθως στα ημιορεινά και ορεινά καθώς και σε ορισμένες πεδινές εκτάσεις, στον βορά της χώρας.

Σε σχέση με το έδαφος, η φύτευση της Μηλιάς στον κήπο μπορεί να πραγματοποιηθεί εκεί όπου αυτό δεν χαρακτηρίζεται ως βαρύ και αργιλώδες και επιπροσθέτως δεν νεροκρατεί. Ως καταλληλότερα βέβαια κρίνονται τα αμμοπηλώδη, γόνιμα και βαθιά εδάφη.

Το pH που προάγει την ανάπτυξη του δέντρου κυμαίνεται μεταξύ 6 και 7, ενώ το άριστο βρίσκεται στο 6,5.

Ως προς την έκθεση, οι Μηλιές φυτεύονται πάντοτε σε θέσεις προσήλιες ή σε θέσεις όπου τα δέντρα δέχονται απευθείας το ηλιακό φως για 8 τουλάχιστον ώρες.

Επιλογή της Κατάλληλης Ποικιλίας Μηλιάς

Οι περισσότερες και ίσως οι πιο διαδεδομένες ποικιλίες της Μηλιάς, είναι σταυρογονιμοποιούμενες. Κάτι τέτοιο σημαίνει για τον καλλιεργητή, πως για να απολαύσει σπιτικά μήλα, θα πρέπει να φυτεύσει τουλάχιστον δύο δέντρα στον κήπο του από δύο διαφορετικές ποικιλίες, όπου η μία θα έχει τον ρόλο του επικονιαστή.

Για παράδειγμα, μπορεί να φυτεύσει ως κύρια ποικιλία την Φούτζι (Fuji) και ως επικονιστή της να επιλέξει την ποικιλία Γκράννυ Σμίθ (Granny Smith) - εξίσου παραγωγική και ποιοτική με την πρώτη.

Μάλιστα η Γκράννυ Σμίθ, η οποία είναι από τις ελάχιστες δημοφιλείς αυτογόνιμες ποικιλίες Μηλιάς, αποτελεί την κατάλληλη επιλογή και στην περίπτωση που ο χώρος του κήπου δεν προσφέρεται για την φύτευση δύο Μηλεοδέντρων.

Σε αυτό το σημείο αξίζει να ειπωθεί, πως μεταξύ των αυτογόνιμων ποικιλιών Μηλιάς περιλαμβάνεται και το ονομαστό Φιρίκι Βόλου, που ωριμάζει κατά τα μέσα του Σεπτεμβρίου.

Από όλους τους παράγοντες που επηρεάζουν την καλλιέργεια και κατ΄επέκταση την φύτευση της Μηλιάς στον κήπο, το έδαφος - η σύνθεση, η κατάσταση και η ποιότητά του - είναι από τους πιο σημαντικούς. Και εάν είναι απολύτως κατάλληλο, τόσο καλύτερα για τον καλλιεργητή. Στην αντίθετη περίπτωση ωστόσο, μπορεί να το βελτιώσει χωρίς ιδιαίτερα μεγάλα έξοδα, ιδίως για φυτεύσεις μικρής κλίμακας.

Η στράγγιση πρέπει να είναι άψογη. Εάν δεν είναι, συνιστάται η δημιουργία στραγγιστικής αύλακας, που θα οδηγεί το πλεονάζον νερό μακριά από την περιοχή της ριζόσφαιρας των Μηλιών. Η απλή εναπόθεση χαλικιών ή ελαφρόπετρας ή οποιουδήποτε ανάλογου αδρανούς υλικού στον πάτο του λάκκου φύτευσης, δεν προσφέρει απολύτως τίποτα και επιβαρύνει το φυτευτικό κόστος χωρίς λόγο.

Η κατεργασία του εδάφους ξεκινά με σκάψιμο ή βαθύ όργωμα - όταν υπάρχει αυτή η δυνατότητα - μέχρι τα 60 cm. Ακολουθεί η διάνοιξη των λάκκων φύτευσης, με διαστάσεις 50 έως 60 cm βάθος, και διάμετρο 40 έως 60 cm στην επιφάνεια και κατά 1/3 περίπου μικρότερη στον πάτο.  

Το εκσκαφέν χώμα αφήνεται στα πλαϊνά του λάκκου φύτευσης, ο οποίος συνιστάται να αφήνεται ανοιχτός για 10 με 15 ημέρες.

Με την πάροδο αυτού του χρονικού διαστήματος, προστίθεται στο εκσκαφέν χώμα 1/3 έως 1/2 κατ’ όγκον οργανική ουσία – τύρφη ή κομπόστ. Γίνεται πολύ καλύ ανάμιξη των υλικών, και με το ομογενοποιημένο πλέον εδαφικό μείγμα σκεπάζεται και πάλι ο λάκκος, και αφήνεται σκεπασμένος για άλλες 10 με 15 ημέρες.

Με την παρέλευση και αυτού του χρονικού διαστήματος ξεκινά η διαδικασία φύτευσης των δέντρων ή δενδρυλλίων της Μηλιάς.

Και πρώτα από όλα ανοίγονται και πάλι οι λάκκοι, οι οποίοι αυτήν την φορά έχουν διαστάσεις που σχετίζονται άμεσα με το ριζικό σύστημα ή την μπάλλα χώματος των φυτών - εφόσον είναι γλαστρωμένα. Και το μεν βάθος τους συνιστάται να είναι ελάχιστα μεγαλύτερο από το μήκος των ριζών των δενδρυλλίων της Μηλιάς, ενώ η διάμετρός τους δύο φορές το πλάτος τους.

Κατόπιν πραγματοποιείται η φύτευση σύμφωνα με όσα έχουν αναφερθεί στο άρθρο της ‘Κηπογεωργικής’, το σχετικό με την φύτευση των γυμνόριζων δέντρων, διαδικασία η οποία σε γενικές γραμμές δεν αφορά μόνο τις γυμνόριζες Μηλιές αλλά ακολουθείται και για τις Μηλιές σε γλάστρα.

Η Μηλιά, για να μπορεί να αναπτυχθεί σωστά και να παράξει ικανοποιητικά, χρειάζεται σε επάρκεια τα αναγκαία θρεπτικά μακροστοιχεία και ιχνοστοιχεία. Και αν στην φύση κάτι τέτοιο είναι απολύτως ενταγμένο μέσα στις γενικότερες οικο-βιοδιεργασίες που, μεταξύ άλλων, οδηγούν στον εφοδιασμό των δέντρων με αυτά τα θρεπτικά, αντίθετα στην καλλιέργεια, η ανάγκη λίπανσης είναι κάτι παραπάνω από απαραίτητη.

Για την λίπανση συνεπώς της Μηλιάς ενδεικτικά συστήνεται, αρχικά για τα νεαρά δενδρύλλια:

• Τον πρώτο χρόνο, κατά τις αρχές της άνοιξης η προσθήκη λιπάσματος του τύπου (20-20-20) και σε ποσότητα 100 με 125 g, σε απόσταση 50 έως 70 cm γύρω από αυτά
• Τα επόμενα χρόνια, η προσθήκη λιπάσματος του τύπου (20-20-20), σε ποσότητα 80 με 90 g το έτος για κάθε 1 cm διάμετρο κορμού, μετρημένη στα 30 cm από το έδαφος

Για τα ώριμα δέντρα της Μηλιάς, συνιστάται η εφαρμογή του ίδιου τύπου λιπάσματος αλλά η μέγιστη ποσότητα αυτού δεν μπορεί να ξεπερνά τα 0,45 με 0,90 kg ανά δέντρο και έτος.

Ακόμα, ίσως κριθεί απαραίτητη η προσθήκη Βορίου στο έδαφος, ειδικά σε περιοχές όπου παρατηρείται συχνά η έλλειψη αυτού του στοιχείου, με συνέπεια την εκδήλωση τροφοπενίας στα δέντρα της Μηλιάς. Τότε εφαρμόζεται Βόρακας κάθε 3 με 4 χρόνια και σε ποσότητα 200 με 250 g ανά ώριμο δέντρο.

Ως προς την άρδευση, η Μηλιά χρειάζεται κανονικά ποτίσματα, κατά την αναπτυξιακή περίοδο. Αυτό σημαίνει πως δεν αφήνονται οι Μηλιές να διψάσουν ούτε και να στεγνώσει το έδαφος στην περιοχή των ριζών τους.

Ενδεικτικά αναφέρεται, πως οι ανάγκες της Μηλιάς σε νερό ανέρχονται περίπου στα 600 mm το έτος. Από αυτά, η μισή αντίστοιχη σε κυβικά ποσότητα χορηγείται κυρίως τους καλοκαιρινούς μήνες.